7. Coenraad Neomagus Singendonck
Comments : Off
1636-1693, burgemeester, en
Coenraad Diederik Neomagus Singendonck,
1727-1792, postmeester-generaal
Van 1533 tot 1828 bestaat er een Nijmeegse burgemeestersfamilie Singendonck, waarvan Coenraad uit 1636 en Coenraad Diederik uit 1727 tevens de naam Neomagus dragen. Achtereenvolgens kennen we:1
I Diederik, burger van Nijmegen in 1522.
II Diederik, die in 1533 tegelijk met zijn vader het burgerrecht van Nijmegen verkrijgt.
III Pontiaan, gehuwd met Johanna Boegell.
IV Pontiaan, lakenverkoper, stadsrentmeester, raadsvriend, schepen, burgemeester en eerste burgemeester van Nijmegen, gecommitteerde ter Staten-Generaal. Hij trouwt op 1 september 1601 Sybilla van Heteren en sterft in 1647.
V Johan, raadssecretaris, landschrijver van het Rijk van Nijmegen. Hij trouwt op 3 september 1633 in Nijmegen met Johanna Romswinckel uit Goch en sterft in 1652.
VI Coenraad Neomagus Singendonck, gedoopt in Nijmegen op 30 maart 1636, landschrijver, raadsvriend, schepen, en burgemeester van Nijmegen. Hij gaat in 1655 naar de juridische faculteit van Utrecht, trouwt op 30 december 1661 in Kranenburg met Maria Kumpsthoff en sterft op 8 september 1693. Coenraad schrijft onder meer een journaal over de Franse belegering van Nijmegen in 1672.2
VII Matthias Lambertus, gedoopt in Nijmegen 13 augustus 1678, raadssecretaris, raadsvriend, schepen, burgemeester, gecommitteerde ter Staten-Generaal, raad en rekenmeester der domeinen van wijlen koning Willem III van Engeland. Hij is meester in de rechten en verwerft in 1724 kasteel en heerlijkheid Dieden, waarna hij zich Vrijheer van Dieden noemt. Hij koopt Dieden van Sophia Emilia van Gent. Dieden is een dorp aan de linkeroever van de Maas tussen Ravenstein en Megen dat dan een Gelderse enclave vormt in Brabant.3 Twee keer is een ‘echte’ Neomagus predikant in Dieden: Theodorus (V-5) van 1677 tot 1681 en zijn neef Johannes (VI-1) van 1717 tot 1720.
Matthias trouwt twee keer:
- op 15 mei 1717 in Zaltbommel met Maria Mackay, in 1719 in Nijmegen overleden;
- op 24 mei 1723 in Utrecht met Agnes Hoeufft, in Utrecht overleden in 1758.
Matthias sterft op 10 februari 1742 in Nijmegen.
Matthias’ broer Derk Singendonck is van 1726 tot 1754 de tiende richter van het Rijk van Nijmegen als opvolger van Jacob Neomagus, graaf van Randwijck. Zie hierna.
VIII Coenraad Diederik Neomagus Singendonck Zie hierna.
IX Johan Matthias, geboren in ’s-Gravenhage op 24 februari 1769, raad en burgemeester van Nijmegen, ontvanger van in- en uitgaande rechten en accijnzen, lid van provinciale staten van Noord-Brabant, dijkgraaf te Dieden. Als heer van Dieden verheft koning Willem I hem in 1817 in de adelstand, waarna hij zich jonkheer noemt. Hij trouwt op 15 juni 1794 in Dieden met Maria van der Brugghen uit ’s-Gravenhage (1755-1846), uit welk huwelijk veertien kinderen bekend zijn, onder wie Willem Carel, geboren/gedoopt op 3 juni 1801 in Nijmegen, kapitein-luitenant ter zee.
X jonkheer mr. Johan Anna Singendonck (1809-1893), van 1850 tot 1877 griffier van de Eerste Kamer. Naar hem noemt de gemeenteraad van Nijmegen in 1899 een straat, de Singendonckstraat.
Het geslacht Singendonck sterft in de 11de generatie uit met het overlijden van jonkvrouwe Anna Maria Singendonck (1853-1928).
Coenraad Diederik Neomagus Singendonck
De Neomagus om wie het hier met name gaat is Coenraad Diederik Neomagus Singendonck, op 5 juli 1727 in Nijmegen geboren en daar raad, postmeester-generaal en buitengewoon gecommitteerde ter Staten-Generaal. Hij trouwt op 29 december 1765 in ’s-Gravenhage met Elisabeth Bonifacia Dierquens, in ’s-Gravenhage geboren op 6 november 1740 als dochter van mr. Johan Pieter Dierquens en Elisabeth Agneta Fagel. Op 22 maart 1771 wordt hem en zijn afstammelingen het grootburgerschap van Nijmegen verleend. Hij sterft in Dieden op 23 november 1792, zij te Nijmegen op 24 februari 1807.
Dierquens of Dierkens is een Haagse burgemeestersfamilie. In het tijdschrift Die Haghe van 1986 en 1994 staan artikelen over de familie waarin wordt verwezen naar de relatie met Neomagus Singendonck.
Kasteel van Dieden
Coenraad Diederik is de tweede heer van Dieden. Hij heeft er een kasteel, waarvan de resten – een deel van een slotgracht en een boerderij op de plaats van het slot – nog herkenbaar zijn langs de dijk van Dieden naar Megen. In de tweede helft van de 19de eeuw zijn de bezittingen in Dieden na een boedelscheiding voor een deel verkocht en voor een deel aan andere geslachten overgegaan. Het kasteel is voor afbraak verkocht.4
De familie Singendonck woont bijna driehonderd jaar in hetzelfde huis in Nijmegen, in 1532 gebouwd aan de Duivengas. Coenraad koopt in 1763 het belendende perceel van Jacob Theodoor de Mist, die in 1733 medeoprichter is van de zeepziederij waaruit de fabriek van Dobbelman is voortgekomen. In 1764 koopt Coenraad nog een kapitaal pand in de Duivengas. Het totale bezit groeit uit tot een huis met paleisallures. In 1823 verkoopt de familie het bezit aan de gemeente. Later wordt het de Valkhofkazerne. Er is nu niets meer van over.5
Lofzang
Op een niet bekend tijdstip rond 1780 zingen enkele aenzienelyke, maer braeve, vryheid en vaderlandlievende Geldersche regenten en edelen ten huizen van de Nijmeegse burgemeester mr. Jan van Leeuwen de heer C.D. Neomagus Singendonck toe tot het marteldom voor zyne Engelsch gezindheid en lydelyke beginzelen. De tekst heet Kenschetsende lof-zang voor de onverbeterlyke voorstanders der Engelschen, begunstigers der overweldiging en de gezwooren vyanden der rechten en vryheeden van ons vaderland, in de zeeven Verëenigde Gewesten.
De tweede druk is in 1782 in Zaltbommel uitgegeven en aanwezig in de Koninklijke Bibliotheek. De lofzang, geen gedicht, heet dan Hartsterking voor het Geldersche driemanschap, waarmee bedoeld zijn F.G. baron van Lynden van Hemmen, J.H.S. baron van Nagell en G.G. baron Bentinck. Het geschrift telt 16 pagina’s.6
Als geboren Nijmegenaren plaatsen grootvader en kleinzoon Coenraad de verlatijnste versie van die plaatsnaam voor hun achternaam: Neomagus Singendonck. Waarom andere leden van de familie dat niet doen, is niet duidelijk. De Singendoncks zijn geen familie.
Nederlands Adelsboek IV, pag. 287. Den Haag, 1951.↩
Gelre 1916, p. 269-318, Stukken betreffende Nijmegen in de jaren 1672-1674 door H.D.J. van Schevichaven.↩
Dieden behoort sinds 2002 tot de gemeente Oss.↩
A.A. Vorsterman van Oyen en Joh. G.G. van Epen Algemeen Nederlandsch Familieblad, tijdschrift voor geschiedenis, geslacht-, wapen en zegelkunde, jaargang VIII, pag. 9 e.v., ’s-Gravenhage 1891.↩
Numaga 1964, p. 141-172.↩
Bibliographie van Gelderland, P.Gouda Quint, Arnhem, 1910.↩