06. Familie met vijfenzeventig predikanten
Dienstverlening
Ruim 250 jaar
Verwante predikanten
Moers en Kleef
In het gebied van Moers en Kleef zien we dat de predikanten Neomagus en verwante predikanten in feite een klein gebied bestrijken. Hun standplaatsen zijn dicht bij elkaar en dus op loopafstand van elkaar gelegen dorpen rondom Moers, zoals Budberg, Homberg, Baerl, Hochemmerich, Repelen, Orsoy, Vluyn. Het zijn tevens de gemeenten waar vaak de partners vandaan komen. Een predikant trouwt bij voorkeur de dochter van een collega. De behoefte om bij elkaar in de buurt te blijven heeft verder te maken met de opvattingen over geloof en prediking in deze streek. De meeste Neomagi en verwanten zijn streng in de leer! Ze blijven de regio lang trouw. Tot 1785 staat een predikant Neomagus in Baerl. De trouw geldt ook de keuze van de voornamen. Twaalf van de vijftien predikanten Neomagus hebben maar twee verschillende voornamen: Johannes (8) en Samuel (4).
Werving predikanten
Staats-Brabant
Tot 1648, het eind van de Tachtigjarige Oorlog, vinden we alleen predikanten Neomagus in de Duitse gebieden. Vanaf dat jaar is de gereformeerde kerk in Staats-Brabant de van staatswege bevoorrechte kerk en de behoefte aan predikanten is er groot. Al in 1648 treffen we de eerste predikant Neomagus aan in Sambeek. Sambeek ligt dan in de Baronie van de stad Grave en het Land van Cuijk, een van de vier eenheden waaruit Staats-Brabant bestaat. De andere eenheden zijn Stad en Meierij van ‘s-Hertogenbosch, Baronie van Breda en het Markiezaat van Bergen op Zoom. Enkele predikanten onder de Neomagi wisselen regelmatig van standplaats, ongeacht of die in het Rheinland, in het graafschap Gelder of in Staats-Brabant ligt. Maar de meesten blijven een eenmaal gekozen gebied als de Kempen trouw.
Eigenschappen
Examens
Overvloed
Weinig lidmaten
Plagerijen
Armoede
Plunderingen
Opmerkelijke figuren
Overzicht
II Johannes Eusebius (ong.1515-1582)
III Johannes (1567-1664)
IV-4 Samuel (ong.1618-1684)
Hollandse Tak
V-5 Theodorus (ong.1635-1716)
VI-1 Johannes (1678-1740)
VI-4 Samuel (1683-1743)
VI-5 Johannes Bernardus (1686-1711)
VII-3 Samuel Wolther Reinard (ong.1720-1790)
VIII-14 Willem (1758-1801)
Brabantse Tak
V-7 Johannes (ong.1640-1707)
VI-8 Johannes (1665-1709)
VI-12 Johannes (1694-1761)
VII-8 Samuel (1701-1766)
VII-17 Bastiaan Johannes (1740-1827)
VIII-14 Hendrik Ludwig (1735-1785)
Zuidelijke Nederlanden
Verwante predikanten
De Neomagus-vrouwen die een predikant huwen of kinderen krijgen die predikant worden, zijn:
– Anna Neomagus, dochter van dominee Johannes (1567-1664), huwt met predikant Johann Nethenus, moeder van vier predikanten Nethenus: Johannes, Abraham, Samuel en Wilhelmus, stiefmoeder van Mathias. Zes dominees Nethenus staan in de Nederlanden. Zie IV-2.
– Sebilla Neomagus, dochter van dominee Samuel (ong.1620-1684), huwt met dominee Wilhelm Moll te Hisfeld. Zie IV-4.
– Catharina Peijpers-Neomagus (ong.1640-ong.1715), heeft een zoon Matthias Peijpers, predikant te Leende, Son en Bruegel, Dussen en Eindhoven. Zie V-1.
– Maria Neomagus (1695-1748), dochter van dominee Theodorus te Eersel, huwt met Wilhelmus Peijpers, predikant te Valkenswaard, Dommelen en Borkel en Schaft. Zie VI-7.
– Emilia Eusebia Neomagus (1717-1793), dochter van dominee Samuel, huwt Paulus Keuchenius, predikant te Hilvarenbeek. Ze is de moeder van Samuel Keuchenius, predikant te Heumen en Malden, Alem en Maren, en van Petrus Keuchenius, predikant te Hilvarenbeek en Geertruidenberg. Van Lieburg noteert elf predikanten Keuchenius.8 Zie VII-5.
– Jacoba Godefrida Roosendael-Neomagus (1727-1797), dochter van dominee Samuel, heeft een zoon Wolfert Abraham Johannes Roosendael, predikant in Dalfsen. Zie VII-6.
– Hendrica Wilhelmina Neomagus (1757-1829), dochter van apotheker Hendrik Willem, huwt Christiaan Prillevitz, predikant te IJzendoorn, Gellicum, Op- en Neer-Andel. Zie VIII-9.
– Philippina Neomagus (1770-1843), dochter van apotheker Johan Hendrik, heeft een zoon Karel Hendrik ter Winkel, predikant te Sas van Gent. Zie IX-4.
– Godefrida Neomagus (1778-1807), dochter van vorster Johannes Neomagus, huwt Cornelius van Nimwegen, predikant te Son en Breugel. Er zijn vier predikanten Van Nimwegen. Zie IX-10.
– Johanna Philippina Christina Wilhemina Neomagus (1831-1912), dochter van apotheker Johannes, huwt Johan Christiaan Carel Abbing, predikant te Helenaveen, Heeze en Leende, Zundert, Wervershoof en Jisp. Zie X-6
Andere verwante predikanten zijn:
– Goswinus Verhorst, predikant te ‘s-Gravenhage, zwager van Petrus Neomagus (ong.1635-ong.1695).
– Gerhard Ottersloh, predikant in Mörmter en Mühlheim, zwager van Petrus Neomagus.
– Henricus Jacobus Peijpers, kleinzoon van Catharina Neomagus, predikant te Schijndel.
– Bernardus Waterbeek, predikant te Bakel en Eersel, schoonvader van dominee Theodorus Neomagus (ong. 1647-1716) en van dominee Johannes Neomagus te Vessem c.a.(ong. 1640-1706).
– Peter Waterbeek, predikant in Lommel en Bladel c.a., zwager van dominee Theodorus Neomagus te Eersel.
– Francois Waterbeek, predikant te Waalre, achterneef (?) van dominee Theodorus Neomagus te Eersel.
– Petrus den Engelzen, predikant te Bakel, achterneef van dominee Johannes Neomagus te Nuenen.
– Henk Talsma, predikant in de Den Haag, vader van Corrie Neomagus-Talsma, schoonvader van Gerrit Neomagus, huisarts te Overschie.
– Piet Talsma, legerpredikant in Middelburg en Breda, broer van Corrie Neomagus-Talsma.
– Ad Talsma, predikant in Brandwijk en Veenendaal, broer van Corrie Neomagus-Talsma.
– Henk Talsma, predikant in Kollumerzwaag en Capelle aan den IJssel, zoon van dominee Ad Talsma.
– Henk Talsma, predikant in Kampen, Nijkerk en Putten, broer van Corrie Neomagus-Talsma.
– Laurens Talsma, predikant te Wilsum, Rouveen en Wapenveld, broer van Corrie Neomagus-Talsma.
– Klaas Talsma, predikant in ……, neef van Henk Talsma.
Universiteiten
Van den Eerenbeemt, Geschiedenis van Noord-Brabant, deel 1, p 48.↩
Van Lieburg, Profeten en hun vaderland, hoofdstuk 2.↩
Van Lieburg, p. 229.↩
Zie www.uni-duisburg.de. De namen en exacte inschrijvingsdata zijn bij de onderscheiden predikanten genoemd.↩
De Wit, Schets van de organisatie…, p. 89.↩
Henkel, Drie eeuwen protestantisme, p. 18.↩
Jansma, Tweeduizend jaar geschiedenis van Noord-Brabant, p. 260 e.v.↩
Van Lieburg, Repertorium. Ook andere gegevens in dit hoofdstuk zijn aan Van Lieburg ontleend.↩