In de periode tot 1750 zijn 448 Brabantse jongens reformatorische theologie gaan studeren ter voorbereiding op het ambt van predikant, de meesten in Leiden. Met name vanaf 1650 is er een groeiend aantal theologiestudenten. Tweederde van dit aantal bestaat uit… zonen van predikanten. Van die 448 hebben er 318 daadwerkelijk het ambt vervuld. Van hen die afstuderen krijgt ongeveer tweederde binnen zeven jaar een eerste gemeente onder zijn hoede. Velen moeten dus lang wachten. H. Bots spreekt in zijn studie Noordbrabantse studenten 1550-1750 van ‘de figuur van de eeuwige proponent’. De proponent is de kandidaat die als predikant beroepbaar is. Het aanbod is in bepaalde periodes groter dan de vraag. Ook onder de afgestudeerde Neomagi vinden we er een paar die veel geduld moeten hebben voor ze als predikant hun intrede kunnen doen.

De 448 Brabantse theologanten hebben samen 330 verschillende familienamen. Met andere woorden, velen zijn onderling geparenteerd, zoals dat heet. De Neomagi zijn er een goed voorbeeld van. In de studie van Bots komen weliswaar maar drie studenten Neomagus voor, maar er hebben er zeker tien aan een universiteit gestudeerd, van wie zeven in Leiden. Bots telt alleen de in Brabant geboren studenten, vandaar. De meeste Neomagusstudenten komen uit het Duitse Rheinland (Baerl, Orsoy) en tellen in zijn studie niet mee. Het aantal aan de Neomagi gelieerde studenten beloopt in de tachtig! (Nethenus, Keuchenius, Rappard, Eilbracht, Mollius, Verhorst, enzovoorts).

Het Centraal Bureau voor Genealogie heeft in 2007 de in druk verschenen naamlijsten van Nederlandse studenten op een cd-rom gezet. Op die manier is gemakkelijk te achterhalen hoeveel Neomagi er gestudeerd hebben in Leiden, Utrecht en Duisburg, maar ook aan inmiddels opgeheven universiteiten in Franeker en Harderwijk. Het aantal treffers Neomagus op de cd-rom is vele malen groter. De herkomst wordt namelijk ook aangegeven. Nijmegen zien we veel als Neomagus, ook als Neomago, Neomagensis, Noviomagus, Noviomagensis en Novomagensis.

Vanaf het begin van de 17de eeuw is, naast de afgeronde theologiestudie, een kerkelijk proponentsexamen nodig om tot de ‘herderlijke bediening’ te worden toegelaten. Het wordt afgelegd ten overstaan van de classis, een groep protestantse gemeenten. Zo hebben de Neomagi veel van doen met de classis Peel- en Kempenland. Het examen omvat een preparatoir en een peremptoir examen, een voorbereidend en een laatste examen. Is men geslaagd, dan is men proponent. En dan begint het vinden van een gemeente. De proponent wordt soms gevraagd, maar vaker dient hij te solliciteren.

Vanaf 1648, het einde van de Tachtigjarige Oorlog, is de gereformeerde religie ook in Staats-Brabant de bevoorrechte religie. Er komen veel predikanten bij en er worden veel protestantse gemeenten gevormd. Maar het zet niet veel zoden aan de dijk. De protestantisering van Staats-Brabant is bijna geheel mislukt, zegt Bots. In deze Genealogie Neomagus zien we dat bevestigd. De dominee ziet vaak alleen zijn eigen gezinsleden, de koster, de schoolmeester en de vorster in de kerk. De doopboeken noemen alleen kinderen van deze functionarissen. Voor die paar protestanten is het leven in de kleine roomse dorpen vaak allesbehalve aangenaam.

JN