Op donderdag 13 maart 2008 breng ik enkele uren door in het gemeentearchief van Delft, gevestigd in een schitterend historisch pand tegenover de Oude Kerk. Ik ontdek er onder meer dat de Neomagi in de 18de eeuw in Delft, volgens het Delftse huizenprotocol, vier huizen bezitten met als adressering:1

• Coornmarkt Oostzijde
• Gasthuijssteeg Z.Z. (een geheel met Coornmarkt Oostzijde)
• Vooromme aan de Koornmarkt O.Z.
• Verwersdijk W.Z.

Bij kleinzoon Jan zien we dat hij, bij zijn vertrek naar Overschie in 1794, op de Markt woont, mogelijk een huurhuis, want hij heeft zijn apotheek moeten opgeven.

Er is in het archief ongetwijfeld meer te vinden over de huizen van de Neomagi, maar daar kom ik dan niet aan toe. Twee dagen later, zaterdag 16 maart, stuurt Gerrit Neomagus me een verhaal over de geschiedenis van het huis waarin drie generaties Neomagus tussen 1736 en 1791 in Delft apotheek hebben gehouden, Coornmarkt Oostzijde, nu Koornmarkt 4. Hij ontdekt de geschiedenis op het internet: www.achterdegevelsvandelft.nl. Deze naam is ontleend aan de dissertatie (Hilversum 1987) van Thera Wijsenbeek-Olthuis, die als ondertitel heeft: ‘Bezit en bestaan van rijk en arm in een periode van achteruitgang, 1700-1800’.

Koornmarkt 4 is oorspronkelijk een bierbrouwerij, waarvan Delft er veel kent. Omdat water onbetrouwbaar is, is bier de volksdrank. In 1600 heet de brouwerij De Dubbelde Passer, later De Drie Lelyen. Vanaf 1629 is een tingieter de eigenaar. Daarna wonen er een korenhandelaar en een plateeldraaier, wiens vrouw er een kousenwinkel heeft.

In 1695 koopt opnieuw een brouwer het pand. Hij verkoopt het in 1703 voor 1400 gulden. De huizenprijzen zijn in de 18de eeuw laag. Dat blijkt ook uit het bedrag van 1700 gulden waarvoor Johannes Neomagus het in 1784 koopt. Wat zijn grootvader er in 1735 voor betaalt, is niet bekend. Ook de bestemming van het pand, na het gedwongen vertrek van de laatste apotheker Neomagus in 1791, is onduidelijk.

De huidige verschijningsvorm dateert van 1856, wanneer het de naam Veritas krijgt. Het biedt dan onderdak aan een christelijk zendingsgenootschap. Ook komt de Gustaaf Adolfvereniging er bijeen, een organisatie die strijd tegen de katholieke emancipatie. In 1888 wordt het pand verkocht, waarna het Delftse Leger des Heils er ruim honderd jaar haar hoofdkwartier heeft. Daarna is galerie De Zaal er gevestigd.