VII-2 Hendrik Willem Neomagus
Comments : Off
(1714-1802), apotheker,
zoon van Johannes, VI-1
Hendrik Willem, volgens een latere akte Hendricus Wilhelmus en in zijn overlijdensadvertentie Hendrick Willem, is de tweede zoon van dominee Johannes Neomagus uit Kervenheim, waar hij omstreeks 1714 wordt geboren. De verbrande kerkboeken van Kervenheim kunnen geen uitsluitsel meer geven. Hendrik wordt, zoals zijn broers Johannes en Reijnhard, apotheker.1 Als zodanig werkt hij bijna zestig jaar in Tiel.
Studie?
Het is niet bekend of en waar Hendrik studeert. Zijn ouders wonen vanaf 1722 in Vluyn, waar vader Neomagus dan predikant is. Die heeft in Duisburg gestudeerd. In 1702 gaat het graafschap Meurs, waar de meeste Neomagi op dat moment wonen, van de Oranjes over naar Pruisen. De Hollandse universiteitssteden krijgen dan vaak de voorkeur voor theologische en medische studies. De familie Neomagus uit Vluyn laat haar oudste zoon, Johannes, in Leiden studeren. Hij wordt apotheker in Delft. Zoon Samuel studeert overigens nog wel in Duisburg en wordt predikant in Oyen en Maasbommel. De beide andere zoons, Hendrik en Rhijnhard, worden ook apotheker, maar kennelijk zonder universitaire achtergrond. Ze zijn bij geen van de Nederlandse universiteiten ingeschreven. Vergaren zij hun kennis door in de leer te gaan bij gevestigde apothekers?
Hendrik treffen we als beginnende twintiger in Nijmegen en in Dordrecht, waar hij volgens de lijst van ingekomen attestaties op 30 juni 1735 is ingeschreven en in de Voorstraat gaat wonen.2 Hij komt met Pasen 1739 met een attestatie van Dordrecht naar Tiel.3 Kennelijk is hij in Nijmegen, Dordrecht en daarna in Tiel bij apothekers in de leer geweest.
Uitdeling
In 1740 en 1741 is Hendrik een van de notabelen die belast is met ‘uitdeelingen’ in omliggende plaatsen: Zoelen, Zandwijk, Oghten (Ochten), Egteld (Echteld), IJzendoorn en Mehl. Dat staat in de ‘Verzameling van historische en politieke tractaten’ uit 1776. Waarom die uitdelingen plaatshebben, staat er niet bij. Maar de naweeën van een overstroming van de Waal liggen voor de hand. Ook de burgerhopman Christiaan Lambertus Tilanus uit Tiel is belast met die uitdelingen. Zij kunnen dan niet weten ooit verwanten te worden. Gijsberta, een dochter van Hendrik Neomagus, trouwt namelijk met een zoon van Christiaan Tilanus. Christiaan is pas sinds 1733 protestant. Hij heeft zich als de Israeliet Lemon Ephraïms bekeerd. Zie het artikel ná VIII-8 over Gijsberta.
Huwelijken
In Tiel trouwt Hendrik op 6 maart 1743 – ondertrouw 15 februari – met Anna Sophia Taeij (later: Taay), die dan weduwe is van Gijsbertus Post. Anna is op 8 september 1715 in Tiel gedoopt als Anna Sofia Taeij, dochter van Baerent Taey en Anna Couwater.
Anna doet haar belijdenis in oktober 1735, Gijsbertus met Pasen 1737. Ze trouwen op 18 december 1737 (ondertrouw 29 november). Op 21 september 1738, negen maanden na de huwelijkssluiting, laten zij hun zoon Jacob dopen. Het blijft hun enige kind. Het is niet bekend wanneer Gijsbertus sterft, aangezien het begraafboek uit die jaren verloren is gegaan en het lidmatenregister er geen melding van maakt.
Ouderling
Hendrik Neomagus is een vooraanstaand burger in Tiel. Niet alleen omdat hij apotheker is, hij is ook ouderling van de Nederduitse gereformeerde gemeente. In die functie treffen we hem in de jaren 1769 tot 1772 een aantal keren in het lidmatenregister aan. Jongelui doen rond hun 18de of 19de hun belijdenis namelijk ten overstaan van een ouderling en worden dan opgenomen als lidmaat. Zo vinden we in de genealogie van de familie Houtzager dat Willemina Houdtzagers op 29 december 1769 belijdenis doet ten overstaan van de ouderling Neomagus. En in juni 1771 doet Maria Henrica Neomagus belijdenis bij haar vader. Ook leden van de families Taaij en Post leveren ouderlingen.
Overlijdens

Op 8 april 1802 staat in het begraafboek van de Nederduitse gereformeerde gemeente niet meer dan: den apothecar H.W. Neomagus. Tien jaar later, bij de invoering van de burgerlijke stand, levert een overlijdensakte veel meer gegevens op: dag en uur van overlijden, het adres, geboorte- of doopdatum of leeftijd, de namen van de ouders, de namen van de personen die aangifte doen met leeftijd en beroep en hun relatie tot de overledene. In 1802 zijn we nog afhankelijk van de manier waarop de koster de begraving noteert. In Tiel is dat uiterst summier. Maar dank zij een advertentie in de Opregte Haarlemsche Courant weten we meer over zijn persoon en over zijn exacte ouderdom: 88 jaar en 3 maanden. Over Anna staat in het begraafboek slechts: 5 juli 1792 de vrou van W.H. Neomagus. Haar eigen naam kan er niet af… Anna is 76 jaar geworden.
Kinderen
Het paar Neomagus-Taaij krijgt acht kinderen:4
* Anna Belia, gedoopt in Tiel op 17 januari 1744, volgt VIII-4.
* Johanna Catharina, gedoopt in Tiel op 3 december 1745, volgt VIII-5.
* Berendina, gedoopt in Tiel op 5 januari 1748, waarschijnlijk jong overleden aangezien het volgende kind ook Berendina heet.
* Berendina Agatha, gedoopt in Tiel op 16 april 1750, volgt VIII-6.
* Maria Henrica (of Hendrika), gedoopt in Tiel op 23 april 1752, volgt VIII-7.
* Gijsberta Helena, geboren in Tiel, daar gedoopt op 26 september 1754, volgt VIII-8.
* Hendrica Wilhelmina (of Hendrika Wilhelma), geboren in Tiel en daar gedoopt op 14 juli 1757, volgt VIII-9.
* Johannes, geboren in Tiel, daar gedoopt op 12 december 1759, volgt VIII-10.
Hendrik trouwt dus als ongeveer dertigjarige met een weduwe die hem eerst zeven dochters schenkt en daarna een zoon. Vier dochters blijven ongehuwd en worden vrij oud. Twee dochters trouwen, een sterft jong. Het oudste kind sterft in 1835. Haar vader is van (omstreeks) 1714, haar grootvader van 1679!