Op 10 september 1764 sluit Samuel Neomagus in Baerl zijn familiegeschiedenis af, getiteld Het Geslagt Register der Neomagüssen. Dat stuk wordt in de loop der jaren vele malen overgeschreven, later overgetypt. Het Centraal Bureau voor Genealogie, CBG, in Den Haag bezit ook een exemplaar, in de collectie CBG, dossier Neomagus. Dat heb ik kunnen vinden door op de website van het CBG mijn naam in te tikken en vervolgens in 2007 in de studiezaal van het CBG het dossier op te vragen.1 De map waarin het stuk is opgeborgen heeft de aanduiding Koninklijk Nederlands Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde.

Ook dit exemplaar van het geslachtsregister lijkt niet het origineel te zijn. Daarvoor is het papier als het ware te jong, terwijl het handschrift te mooi is voor de 63-jarige Samuel en niet overeenkomt met het handschrift dat we van hem kennen uit de geschiedschrijving van de Evangelische gemeente van Baerl.2

Ik heb kunnen achterhalen waar deze kopie vandaan komt en hoe ze bij het CBG is terechtgekomen. Op het stuk is met de hand geschreven Ontvangen van den heer Spoor 26 Julij 1863. Als ik in 2007 in het regionaal archief in Eindhoven een poging doe meer te achterhalen over stadhouder Benjamin Neomagus van de baronie van Cranendonck (Budel), stuit ik op het archief van de familie Spoor. Daarin zitten stukken uit 1784 over de benoeming van W. Spoor tot stadhouder van Cranendonck als opvolger van B. Neomagus. Daarover meer in de biografie van Benjamin (VII-22).

Benjamin Neomagus en zijn opvolger Willem Spoor zijn geen directe familie van elkaar. Hoe komt diens achterkleinzoon Johan Spoor aan het stuk? Is hij geïnteresseerd in de familie Neomagus? Er blijkt wel een indirecte familieband te zijn. Niet via Benjamin Neomagus (1750-1794), maar via zijn achternicht Jacoba Godefrida Neomagus (1727-1797). Zij is ook een (achter-)achternicht van Samuel Neomagus, de man van het geslachtsregister. Weliswaar woont Jacoba in ’s-Hertogenbosch en Samuel in Baerl in het Rheinland, maar ze komen beiden uit Lage Mierde. Jacoba’s vader, ook een Samuel, voorheen predikant in Vessem, woont er in het huis van zijn zwager en sterft er in 1743 als Jacoba 16 jaar is. De andere Samuel is in 1701 geboren in Lage Mierde, waar zijn vader Johannes predikant is. Deze Samuel gaat al jong met zijn ouders naar Baerl, maar houdt een band met zijn geboortestreek. Zo verblijft hij voorafgaande aan zijn studie aan de universiteit van Duisburg enige tijd in Eersel, waar hij in 1720 als lidmaat wordt aangenomen. In Eersel is Maria Neomagus de domineesvrouw. Ze is een zus van zijn in 1709 overleden vader.

Kortom, er is een aanknopingspunt voor een hechte band tussen Jacoba en Samuel. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat Jacoba later kennis heeft van het geslachtsregister van Samuel en het zelfs in haar bezit krijgt. Het is zeer wel denkbaar dat het stuk daarna is overgedragen aan haar zoon Wolfert Roosendael, predikant in Dalfsen, en aan haar kleindochter Hermanna Roosendael, getrouwd met Hendrikus Hoyer. Zijn dochter is Hermanna Hoyer, getrouwd met Johan Spoor. We komen haar verderop nog tegen. In de eerste helft van de 19de eeuw moet het origineel zijn overgeschreven en in 1862, na het overlijden van zijn vader, in bezit zijn gekomen van Johan Spoor.

In het archief van de familie Spoor tref ik ook een briefje aan van M. van der Kloot, gedateerd 8 november 1863. Hij dankt Johan Spoor voor de toegezonden genealogie. Waarom schenkt Johan Spoor het document in 1863 aan Van der Kloot? Vermoedelijk niet omdat hij kinderloos is. Hij is in 1859 getrouwd en vier jaar later kunnen er altijd nog kinderen komen, hetgeen overigens niet is gebeurd. Hij schenkt het stuk aan Van der Kloot wellicht omdat de afstand met de familie Neomagus wel erg groot is geworden. Immers, zijn overgrootmoeder Jacoba Neomagus sterft in 1797. En omdat hij vindt dat zo’n document thuishoort in het archief van een bekend genealoog. De belangstelling voor de genealogie neemt in die tijd sterk toe. Er komen verenigingen en bureaus die zich met genealogie bezighouden en in 1851 verschijnt het eerste nummer van De Navorscher, het oudste blad op dit terrein. Genealogie is met name in adellijke kringen ‘in’ alsook in families die behoren tot het patriarchaat. Van der Kloot is een patriciër. 

M. van der Kloot is Matthijs Antonius van der Kloot (1832-1912). Hij is referendaris op het departement van Koloniën en genealoog, zoals Nederlands Patriarchaat meldt.3 Sinds 1869 heet hij Van Rhede van der Kloot, een naamstoevoeging die bij Koninklijk Besluit is goedgekeurd. Hij trouwt een jonkvrouwe Beelaerts van Blokland. Een oudtante van Matthijs van der Kloot is getrouwd met Paulus Keuchenius, een kleinkind van Emilia Neomagus (VII-5). Mogelijk dat Spoor dat weet en het geslachtsregister daarom niet aan zomaar een genealoog, maar aan Van der Kloot geeft. Die leeft lang genoeg om in 1883 de oprichting mee te maken van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde, KNGGW. Mogelijk gaat zijn genealogische nalatenschap naar het KNGGW. In ieder geval het geslacht register der Neomagüssen. Het KNGGW bestaat nog steeds maar zijn bureau is samengevoegd met dat van het in 1945 gestichte CBG.

In de marge van het document staan enkele gegevens over de overgrootmoeder van Johan Spoor, die hij Godefrida Neomagus noemt, haar tweede voornaam. Met als toevoeging: afstammelingen zijn bij Spoor bekend. Opmerkelijk is een tweede toevoeging in de kantlijn in potlood over Samuels zoon Hendrich Ludwig, die hem na zijn dood in 1766 in Baerl opvolgt. De toevoegingen duiden er op dat het niet het originele manuscript is.

Via mijn heel verre achternicht Beja Peijpers kom ik er achter dat er nóg een exemplaar van het geslachtsregister bestaat. Het zit in het familiearchief Van Geuns in Het Utrechts Archief, HUA. Hermanna’s zus Hendrica Hoyer is getrouwd met haar volle neef Steven Jan Matthijs van Geuns (1796-1849). Johan Spoor heeft het geslachtsregister kennelijk overgeschreven van Steven van Geuns. Een bezoek aan HUA maakt me duidelijk dat het hier wél om het origineel van Samuel uit 1764 gaat, zoals trouwens ook Beja Peijpers al vermoedt.

In HUA is het geslachtsregister snel gevonden. Voor de liefhebber: toegangsnummer 814 betreft het Dossier familie Van Geuns, inventarisnummer 610 is het geslachtsregister. Het is opgeslagen in depot A3, kast 63/2, element 3. Het doet me wel iets om het stuk voor me te hebben. Samuel heeft de geschiedenis van de familie tot 1764 geschreven op bruin (geworden) papier, formaat folio. In feite zijn het twee dubbele foliovellen, tezamen acht kantjes, waarvan een als titelpagina kan doorgaan en vijf vellen volledig beschreven zijn. Ik heb het hele stuk laten fotograferen (tiff-bestand) en op een compact-disk laten zetten. U treft de eerste pagina van de tekst hierbij als illustratie aan. Alle pagina’s staan in de biografie van auteur Samuel (VII-8).
JN