VIII-21 Ida Helena Petronella van Willigen-Neomagus
Comments : Off
(1791-1849), vrouw van een vrijman,
dochter van Benjamin Neomagus, VII-22
Het tweede van de vier kinderen van stadhouder Benjamin Neomagus en zijn vrouw Johanna Catharina van Ransbeek, is Ida Helena Petronella. Ze komt ter wereld op 3 februari 1791 te Steenbergen en ontvangt het doopsel op 10 februari. De boreling heet naar de grootmoeders: Ida Helena Neomagus-van de Werk en Petronella van Ransbeek-Hartoghs. Ida is het enige van de vier kinderen dat volwassen wordt en voor nageslacht zorgt.
Middelburg
Ida wordt op 8 juli 1809 aangenomen als lidmaat van de gereformeerde gemeente en gaat op 14 april 1813 met attestatie naar Middelburg.1 Daar trouwt ze op 21 september 1815 met Johannes Tienes van Willegen, geboren in Middelburg op 1 mei 1790, daar overleden op 21 november 1833, van beroep vrijman.2 Dat is iemand die voor een graanfactor de leiding heeft bij het lossen van graanschepen en die zorgt voor de verdere verzending naar de afnemers. Ida is bij haar huwelijk dienstbode.
De ouders van de bruidegom zijn Jan van Willegen, geboren op 23 februari 1755 te Middelburg, vrijman en dagloner, vijf maanden voor het huwelijk van zijn zoon op 21 april 1815 op zestigjarige leeftijd in Middelburg overleden, en Elisabeth Gerrendina of Gerrardina van Tienen, die op 14 december 1825 sterft.
Drie kinderen
Zo moeder, zo dochter. Ida heeft bij haar huwelijk al een dochter Hendrina Helena Petronella Ida Neomagus, in Middelburg geboren op 6 mei 1814, ingeschreven op 9 mei. De vroedvrouw doet op 9 mei aangifte van de geboorte van Hendrina, de eerste aangifte die na de Franse tijd weer in het Nederlands is gesteld. Hendrina blijft de achternaam Neomagus dragen. Ze is bij het huwelijk van haar moeder met Jan van Willegen niet geëcht. Ook in de huwelijksbijlagen wordt niet over Hendrina gesproken.3 Is in de geboorteakte alleen sprake van de naam Hendrina, later – bij de huwelijksaktes van de kinderen bijvoorbeeld – gaat het steeds om Hendrina Helena Petronella Ida.
Bij Jan van Willegen krijgt Ida in Middelburg drie kinderen:
– Jan Benjamin, geboren op 29 november 1815, genoemd naar beide grootvaders.
– Pieter Johannes, geboren op 27 juli 1817.
– Neeltje, geboren op 9 oktober 1818.
Hendrina
Hendrina trouwt op 3 november 1852 te ‘s-Gravenhage met Leendert Hubscher, geboren in Oosterhout op 22 maart 1822, magazijnknecht, zoon van de ongehuwde Frederica Hubscher, die 23 jaar oud is bij de geboorte van haar zoon.4 De echtelieden hebben dus beiden een ongehuwde moeder. Het paar woont volgens het bevolkingsregister op zes verschillende adressen.
Hendrina sterft, 56 jaar oud, als Hendrina (één voornaam in plaats van vier) Neomagius (onjuist geschreven achternaam) in ‘s-Gravenhage op 17 januari 1871.5 Twee kleermakers geven haar overlijden aan. Leendert Hubscher is 67 jaar en zonder beroep als hij op 25 februari 1890 in ’s-Gravenhage komt te overlijden. Er zijn geen kinderen bekend.
Jan Benjamin
Jan Benjamin van Willigen wordt eveneens vrijman van beroep en trouwt op 1 mei 1846 in Middelburg met Johanna Maria Dart, 22 jaar, geboren in Middelburg. Vader Jan van Willegen is al in 1833 overleden, moeder Ida van Willegen-Neomagus is dan winkelierster van beroep. De ouders van de bruid zijn de overleden Jan Francois Dart en Apolonia Wilschen die dan nog leeft en geen beroep heeft.
Het paar krijgt twee keer een zoon met de naam Ferdinand Frederik. De eerste sterft op 17 juli 1852 in Vlissingen, 19 maanden jong. De tweede sterft op 14 juni 1881 en is dan 27 jaar. Zijn overlijden is opgetekend in het logboek van stoomschip Leeuwarden, dat die dag op de rede van Cadiz ligt. Hij is matroos tweede klasse op dat schip.
Johanna sterft op 3 januari 1875, Jan Benjamin op 16 december 1876, beiden in Vlissingen,
Pieter Johannes
Van deze zoon zijn alleen geboorte en overlijden in Middelburg bekend. De geboorteakte is van 27 juli 1817, de overlijdensakte van 23 oktober 1843.
Neeltje
De geboorteakte van Neeltje van Willegen is van 9 oktober 1818. Ida noemt haar tweede dochter mogelijk naar haar grootmoeder Petronella (Neeltje) Hartoghs. Neeltje trouwt op vrijdag 4 september 1846 in Middelburg met Johann Hinrich Knetemann.6 Hij is een 31-jarige stukadoor, geboren in Wardenburg bij Oldenburg ten westen van Bremen, zoon van een onderwijzer. De inmiddels 55-jarige moeder Ida van Willigen-Neomagus is dan nog steeds winkelierster, aan de Nieuwstraat in Middelburg. De ouders van de bruidegom zijn Gerd Knetemann, overleden, en Anna Maria Hibbeler, zonder beroep, uit Wardenburg. Neeltje sterft op 66-jarige leeftijd als weduwe Knetemann in Rotterdam, op 19 juni 1885.7
Johann Knetemann en Neeltje van Willigen krijgen in Middelburg zeven kinderen:8
1. Johann Hinrich, in Middelburg geboren op 5 oktober 1847, onderwijzer, op 20 oktober 1880 in Rotterdam getrouwd9 met Maria Cornelia Elisabeth van Gelderen, 23 jaar, zonder beroep, dochter van boekhouder Simon van Gelderen en van Cornelia Maria Elisabeth van Eijmeren. Uit dit huwelijk bestaat nageslacht.10
2. Ida Helena Petronella, geboren 10 september 1849, overleden 20 oktober 1849
3. Anna Maria, geboren 3 januari 1851
4. Eduard Ernst, geboren 5 december 1851
5. Willem Frederik Anton, geboren 6 november 1855
6. Ida Helena Petronella, geboren 19 december 1857, getrouwd met Johannes A.P. Luyben.
7. Charlotte Louisa, geboren 29 januari 1860, in Oegstgeest overleden op 4 april 1903 als vrouw van Pieter Wiarda.
Het gezin vertrekt omstreeks 1865 naar Rotterdam.
Overlijden
Ida Helena Petronella Neomagus, de op 3 februari 1791 geboren dochter van Benjamin Neomagus, stadhouder van Steenbergen en kleindochter van dominee Johannes Neomagus uit Nuenen, overlijdt in Middelburg op 9 januari 1849, bijna 58 jaar oud.11 Ze maakt nog mee dat ze grootmoeder is. In de overlijdensadvertentie in de Middelburgsche Courant van 11 januari 1849 staan als ondertekenaars J.B. van Willegen (haar oudste zoon), J.H. Knetemann (haar schoonzoon) en N. Knetemann geb. Van Willegen (haar dochter Neeltje).
RANB, hervormde gemeente Steenbergen, boek 35, lidmaten vanaf 1787.↩
Zeeuws Archief, huwelijksakten Middelburg 1811-1922.↩
Zeeuws Archief, geboorten Middelburg 1811-1842. In de Tienjarentafel wordt bij Hendrina verwezen naar ‘Zie Weere 9-1-1815′, maar op die datum is geen geboorte of huwelijk te vinden, noch de naam Hendrina.↩
GA Oosterhout, geboorteakte 53, onecht.↩
GA Den Haag, BS, akte 18-01-1871, deel 33, folio 150.↩
Zeeuws Archief, huwelijksakten Middelburg 1811-1922.↩
BS Rotterdam 1885, nr b198.↩
Zeeuws Archief, geboorten Middelburg 1843-1862.↩
GA Rotterdam, BS 1880, fiche 36, akte 1023.↩
Blijkens informatie van hun kleinzoon Dick Schut, via e-mail aan de auteur op 17 maart 2002.↩
Zeeuws Archief, overlijdens Middelburg 1843-1863.↩