X-9 Willem Cornelis Neomagus
(1826-1894), commies,
zoon van Daniel, IX-17
Van de Werk
Band
Militair
Loopbaan
- Goirle vanaf 1 december 1857
- Goirle grenskantoor vanaf 1 september 1858
- Wouw, waar zijn ouders wonen, vanaf 1 augustus 1860
- Keulsche Barrière (Venlo) vanaf 30 maart 1868
- Baarle Nassau vanaf 1 augustus 1868
- Moerdijk, gedetacheerd in 1869
- Valkenswaard vanaf 1 april 1870, waar hij eerst op 11 augustus is ingeschreven3
- Reusel vanaf 1 april 1871
- Bladel vanaf 1 december 1872
- Huijbergen vanaf 1 april 1873
- Putte vanaf 1 mei 1874, tot 1 februari 1875.
Pension Vosters
In de anderhalf jaar dat Willem in 1871 en 1872 in Reusel dienst doet als douanier is hij in pension bij de ongehuwde zusters Johanna (1825-1873) en Anna Margaretha (1830-1885) Vosters. Dat is ongeveer vijf jaar nadat zijn broer Frits er eerst een tweeling krijgt (1866) en er daarna trouwt (1867) met Julia Vosters. Willem komt er 8 april 1871 wonen en vertrekt op 23 december 1872. In het bevolkingsregister staat dat hij Nederlands Hervormd is. Reusel is een gemeente waar vele tientallen personen met de naam Vosters wonen. De pensionhoudsters zijn geen familie van Julia Vosters. In het bevolkingsregister staat over Willem dan ook in de kolom ‘betrekking tot de hoofdbewoner’: geen. Er woont in 1872 korte tijd nog een pensiongast: de in 1833 in Goes geboren commies Jan Dominicus. Hij komt begin september vanuit Middelburg naar Reusel en vertrekt eind oktober naar Someren en Lierop. Het pension Vosters houdt begin 1873 op te bestaan na het overlijden van de oudste zus, naaister van beroep, op 23 februari 1873, en het vertrek van haar jongere zus, op 3 april 1873, naar Hilvarenbeek. Die sterft in 1885 in Turnhout, maar haar overlijden is ook in Hilvarenbeek geregistreerd.
Signalement
Vogelverschrikker
- ‘Ik acht het wenselijk dat van Reusel worde verwijderd de commies W.C. Neomagus.
- Deze is zeer onervaren, mist de voor een linie-commies zoo gewenschte scherpzinnigheid om de voorgeschreven diensten met oordeel te verrigten.
- Hij is te corpulent om zich met eenige vlugheid te kunnen bewegen en is verregaand lui zodat hij zeker niet meer doet dan hoogst noodzakelijk is om niet bestraft te worden, terwijl ik hem reeds herhaaldelijk heb moeten bestraffen.
- Naar mij is ter oore gekoomen moet hij er zich zelfs over hebben uitgelaten liever geene bekeuringen te doen dan wel, om de last en moeite die daaruit voortvloeit.
- Het belang van de dienst vordert daarom m.i. noodzakelijk dat de commies W.C. Neomagus van den post Reusel worde verplaatst naar ene andere controle en standplaats waar geene noemenswaardige fraude wordt gepleegd, en als het ware een vogelverschrikker voldoende is te achten.’ Einde citaat.
Dronken
De signalementstaat van januari 1875 geeft aan dat het met Willem als ambtenaar een aflopende zaak is. Het gedrag is ‘slecht’, lichaamsgestel, algemene kennis, maatschappelijke positie en omgang met het publiek worden als ‘middelmatig’ gezien, gezond oordeel, administratieve bekwaamheid en ijver voor de dienst komen als ‘zwak’ uit de bus. Bij ‘andere bijzonderheden’ staat: ‘Wegens herhaalde dronkenschap en plichtsverzuim met ingang van 1 februari 1875 ontslagen’. De controleur ondertekent het stuk op 31 januari in Bergen op Zoom. Het is dus een ontslag op staande voet.
Gevoelig
Treurdichten
Dank zij twee treurdichten van Willem Neomagus, weten we dat zijn broer Godefridus in 1866 op 26-jarige leeftijd sterft, en dat op 9 augustus 1875 Simon Gustave Vosters verongelukt, een broer van zijn schoonzus Julia Neomagus-Vosters. Deze Simon wordt gegrepen door een molenrad, zoals het tweede couplet van het treurdicht zegt:
Ja, het Oranjes-volk! zucht om dien zwaren schok,
Zoo ziet men wederom des werelds’ wisselingen
W.C.Neomagus. fecit. 1884.9
Alexander
Laatste jaren
Willem gaat na zijn ontslag bij zijn ouders in Wouw wonen. Zijn moeder sterft daar in 1878, zijn vader in 1884. Hij geeft hun beider overlijden aan op het gemeentehuis. In november 1884 gaat Willem naar Nispen, waar hij wordt opgenomen in het gezin van zijn broer Frits, douanier in Nispen. Hij volgt hem op zijn standplaatsen Baarle-Nassau, Oosterhout en Wernhout.
Lazaristen
RANB, BS Mill.↩
Zie het hoofdstuk over de familie Van de Werk in deel III De Nuenense predikant Neomagus en zijn nageslacht.↩
RHC Eindhoven, BR Valkenswaard, inv.nr. 13, folio 227, volgnr. 6.↩
ARA, kopie in FAJN.↩
Bij de jaarwisseling 1985-1986 gebruikt de auteur zo’n Nieuwjaarsch-Wens van Willem.↩
FAJN.↩
RA Utrecht, familiearchief Van Boetzelaer, kopieën in FAJN.↩
Volgens Van Dale een lyrisch dichtstuk waarin aangename herinnering (in dit geval aan de prins) afwisselt met treurigheid (over het overlijden van de prins).↩
Fecit is Latijn voor ‘heeft het gemaakt’.↩
In het familiearchief Van Boetzelaer zit een foto van prins Alexander. Eind 1998 is op de KRO-televisie een (gespeelde) serie te zien geweest over het leven van deze prins.↩
FAJN, brief van Frederiks zoon Victor uit 1936.↩