• Home
  • Genealogie
    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie
  • Nieuws
  • Weblinks
  • Contact
  • Colofon

Blog Post

09
MRT
2010

XI-1 Marinus Johannes Neomagus

Posted By : Jos Neomagus
Comments : Off

(1848-1922), verificateur,
zoon van Marinus, X-3

Als eerste kind van de commies derde klasse Marinus Neomagus en zijn vrouw Wilhelmina le Comte, komt op 12 juli 1848 in Moergestel Marinus Johannes ter wereld. Hij krijgt de namen van zijn vader Marinus en van zijn in 1838 overleden grootvader Johannes. Zijn roepnaam is Marius. Hij treedt in het voetspoor van zijn vader en wordt rijksambtenaar bij de belastingen.

Oss en Megen

Op 30 mei 1866 komt Marinus, die dan nog 18 jaar moet worden, als geaggregeerd klerk (bevoegd tot tekenen) bij ’s Rijks belastingen. Hij houdt deze functie tot 30 september 1872. Zijn eerste standplaats is Oss, waar hij zich op 16 mei 1866 laat inschrijven op het adres Heuvel A61. Hij is daar in de kost bij Antoon Wagemakers.1 De jonge Neomagus komt dan uit Megen, waar zijn ouders wonen. Vader Marinus is daar sinds 1857 ambtenaar en werkt eerder ook in Oss.

Bijziende

Zoals alle 19-jarigen krijgt Marinus een oproep voor de militaire dienst. Uit het militieregister van de gemeente Megen, Haren en Macharen blijkt dat hij bijna 1,65 meter groot is en bijziende. Vanwege die bijziendheid wordt hij per 16 maart 1868 vrijgesteld van de dienstplicht. Op 4 juli 1868 gaat Marinus jr van Oss naar Gemert, inmiddels de standplaats van Marinus sr.2

IJverig en nauwgezet

Handtekening van Marinus onder zijn signalementsstaat van 1872.

Op 31 december 1872 wordt een signalementsstaat3 van hem opgemaakt, waaruit blijkt dat hij sinds 1 oktober 1872 tijdelijk aspirant verificateur is bij de beetwortelsuikerfabriek te Sas van Gent tegen een ‘vast tractement’ van 480 gulden per jaar (nu 4925 euro). Zijn gedrag, gezond oordeel, administratieve bekwaamheid, ijver en orde in de levenswijze wordt als  ‘goed’ omschreven. Voor lichaamsgestel, algemene kennis en geschiktheid in de omgang krijgt Neomagus een ‘voldoende’. De ‘provincialen inspecteur’ te Middelburg voegt er op 22 februari 1873 aan toe, dat volgens het rapport van Commies Chef van dienst te Sas van Gent deze ambtenaar ‘met ijver en nauwgezetheid zijn dienst heeft verricht’.

Standplaatsen

Uit de overige stukken van het ministerie van Financiën blijkt dat Marinus daarna nog zes standplaatsen heeft:
20-02-1873     aspirant-verificateur te Maastricht
01-10-1876     commies-verificateur 2de categorie te Valkenswaard
01-04-1883     commies-verificateur 1ste categorie te Amsterdam
01-07-1885     verificateur 3de categorie te Nijmegen
01-10-1886     verificateur 3de categorie te Winterswijk
01-05-1892     verificateur 2de categorie te Amsterdam.
Volgens het bevolkingsregister van Buurmalsen woont Marinus daar van 25 september 1875, komend uit Maastricht, tot 16 februari 1876, vertrekkend naar Maastricht. Hij is dan aspirant-verificateur. Buurmalsen komt niet voor in de stukken van het ministerie.
Van 9 augustus tot 1 oktober 1876 staat St. Pieter (bij Maastricht) als standplaats genoemd; met de vermelding ‘ingetrokken’ is er een streep doorgehaald. Zo’n doorhaling staat ook door de mededeling dat Marinus van 6 augustus tot 1 september 1886 in Amsterdam is gestationeerd. ‘Deze verplaatsing is voorlopig uitgesteld op 14 augustus en ingetrokken op 20 september’, zo valt te lezen. Met ingang van 1 oktober gaat Marinus niet naar de hoofdstad van het land, maar naar Winterswijk, een uithoek van het land. Per 1 mei 1892 volgt dan toch zijn benoeming in Amsterdam.

Drankmisbruik

Van januari 1878 dateert de signalementsstaat die aangeeft dat de ongehuwde ambtenaar Marinus Neomagus te Maastricht op alle onderdelen ‘goed’ scoort, maar nog niet in aanmerking komt bevorderd te worden. In de kantlijn is bijgeschreven dat hem 15 gulden (nu 155 euro) boete is opgelegd: ‘heeft zich op den 25 april 1878 schuldig gemaakt aan het misbruiken van geestrijken drank en tengevolge daarvan aan dienstverzuim en het zonder verlof tijdelijk verlaten van zijn standplaats (in gezelschap van den commies C.J. Laban)’.
Ook is bijgeschreven: ‘Afgewezen een verzoek om 2 of 3 maanden te Rottm gedetacheerd te worden’. Die afwijzing is gedateerd 15 en 23 juli 1878. Rottm is Rotterdam. Van maart 1881 dateert ook een afwijzing, maar die is verder onleesbaar.

Carrière

Intussen maakt Neomagus toch carrière. Los van zijn standplaatsen staan zijn bevorderingen:
30-05-1866     geaggregeerd klerk
01-10-1872     aspirant verificateur
01-10-1876     commies verificateur 3de categorie
01-09-1879     commies verificateur 2de categorie
01-07-1884     commies verificateur 1ste categorie
01-07-1885     verificateur 3de categorie (dus geen commies meer)
15-12-1888     verificateur 2de categorie
01-01-1893     verificateur 1ste categorie.
Marinus is uiteindelijk verificateur sectiechef, maar de datum van die bevordering staat niet in de stukken.
Uit het eerder gegeven overzicht van standplaatsen is op te maken in welke plaats hij zijn bevordering krijgt.

Kinetoscopen

Advertentie voor de kinetoscoop.

 

Op 2 januari 1895 is Neomagus verantwoordelijk voor het in beslag nemen van zes kinetoscopen (filmtoestellen). The World’s Phonograph Company te Amsterdam doet in de ogen van Neomagus een te lage aangifte van de waarde bij de invoer in Nederland. De advocaat van de onderneming verzoekt om teruggaaf van het bedrag dat betaald moest worden om de kinetoscopen weer in bezit te krijgen. De directeur der directe belastingen, de baas van Neomagus, onderzoekt deze zaak en komt kennelijk tot de conclusie dat Neomagus fout heeft gehandeld.

De kinetoscoop is een ongeveer honderd kilo wegende ‘kijkmachine’, voorzien van een 35-mm film. Via een gaatje kan men naar een animatie kijken. Edison introduceert de kinetoscoop op de wereldtentoonstelling van 1893 in Chicago. Het apparaat is snel populair, met name op kermissen. Het is in feite de voorloper van de filmprojector. Met de komst van de films van Lumière is het amper tien jaar later snel gedaan met de kinetoscoop.

Schorsing

Op basis van het onderzoek verzoekt de secretaris-generaal van het ministerie de directeur op 14 mei 1895 om Neomagus veertien dagen te schorsen in het genot van tractement. Met andere woorden, hij krijgt zijn salaris doorbetaald. De verificateurs der 3de categorie L. Krook en L. Keizer krijgen een schorsing van acht dagen. En als er nog eens een tekortkoming wordt geconstateerd, dan kunnen zij rekenen op ‘de strengste maatregelen’.

Pensionering

De signalementsstaat van 31 december 1909 is kennelijk opgesteld met het oog op de pensionering van Neomagus. De inspecteur beantwoordt de vragen over gedrag, ijver, geschiktheid en bekwaamheid met ‘ja’, maar voegt er aan toe: ‘Wordt te oud. Vraagt in den loop van dit jaar zijn ontslag’. De grondslag voor het pensioen is vastgesteld op 3000 gulden (ruim 34.000 euro) zijnde 2400 gulden bezoldiging, 300 gulden standplaatstoelage en 300 gulden toelage als sectiechef. Neomagus krijgt per 1 januari 1910 eervol ontslag. Hij is dan 61 jaar. Hem wordt een pensioen van 1851 gulden per jaar verleend (bijna 20.500 euro).

Amsterdam

Marinus woont in 1919 aan de Wyttenbachstraat 13-huis, volgens de Kiezerslijst van dat jaar. De familie uit Wormerveer bezoekt oom Marinus daar wel eens. Bertus Neomagus, neef van Marinus, is directeur van het postkantoor in Wormerveer.4
Marinus blijft in Amsterdam wonen tot zijn dood, op 73-jarige leeftijd, op 1 februari 1922. Zijn in Delft wonende broer Jan Lodewijk maakt het overlijden van ‘mijn beste Broeder’ per advertentie bekend. Notaris Otto Dammers te Amsterdam maakt 16 februari 1922 een certificaat van erfrecht op omdat de overledene niet bij testament over zijn nalatenschap heeft beschikt. Broer Jan Lodewijk is zijn enige erfgenaam.5

  1. GA Oss, straatnamenregister 1863-1870, met dank aan John van Zuijlen, 1984.↩

  2. Ruim een eeuw later, in 2000, werken en wonen er opnieuw Neomagi in Oss en Megen, te weten Jos Neomagus, auteur van deze geschiedschrijving (Oss) en zijn zus Coby Neomagus (Megen).↩

  3. ARA, dossier M.J. Neomagus, ministerie van Financiën. Kopieën in FAJN.↩

  4. Herinnering van Loes Neomagus, dochter van Bertus, in 1996 verteld aan de auteur.↩

  5. FAJN, kopie certificaat van erfrecht.↩

About the Author

Social Share

    Categorieën

    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie

    Recente aanvullingen

    • XIII-23 Anna Josephina Martha Van Camp-Neomagus 8 november 2021
    • XIII-7 Hendrik Cornelis Neomagus 12 april 2021
    • Aanvullingen per 15 januari 2021 15 januari 2021
    Copyright © 2010 Neomagus.nl. Alle rechten voorbehouden.