• Home
  • Genealogie
    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie
  • Nieuws
  • Weblinks
  • Contact
  • Colofon

Blog Post

23
JUL
2010

XII-1 Engelbertus Theodorus Johannes Philippus Neomagus

Posted By : Jos Neomagus
Comments : Off

(1893-1972), procuratiehouder, directeur van een groothandel in ijzer en staal, zoon van Johannes, X-4

De op 27 mei 1893 in Vianen geboren Bert is de oudste in het gezin van Johan Neomagus (1855-1929) en Heiltje Stuart (1866-1937). Hij krijgt de vier voornamen die ook zijn grootvader Bertus (1825-1895) en zijn oom Bertus (1858-1924) dragen: Engelbertus Theodorus Johannes Philippus. Zijn ouders wonen na hun in 1892 gesloten huwelijk in Vianen, de geboorteplaats van Heiltje en van haar vader, steenfabrikant Gerrit Stuart (1830-1918).

Wormerveer

Als notaris in Aalsmeer wordt vader Johan uit zijn ambt gezet en dient hij in 1910 te scheiden van zijn vrouw. Bert is dan 17 jaar. Hij woont al vanaf zijn twaalfde met zijn twee jaar jongere broer Cor bij zijn oom Bertus, directeur van het postkantoor in Wormerveer, om de hbs in Zaandam te kunnen volgen. Zondags komt vader Johan er regelmatig op bezoek. Tussen oktober 1909 en oktober 1912 treffen we Bertus in Het Sportblad aan. Hij voetbalt, eerst bij Purmersteijn uit Purmerend in de Zaanlandse Competitie, daarna bij WFC, aangesloten bij de Noord-Hollandse Voetbalbond. WFC staat voor Wormerveerse Football Club, in 1907 opgericht en in 2003 opgegegaan in sportvereniging Fortuna Wormerveer. In 1910 speelt hij in het eerste elftal van WFC, bij zijn vertrek in 1912 in het tweede team.
Bertus wil niets te maken hebben met de intriges in de familie en gaat zo snel mogelijk na het behalen van zijn hbs-diploma naar de Oost. Eerst legt hij nog met succes het examen klerk bij de post- en telegraafdienst af, zo meldt dagblad het Centrum van 7 oktober 1912.

Indië

Het bericht van de benoeming van Bertus in Indië. Hij is er op 7 december 1912 met het stoomschip Oranje vanuit Amsterdam heengegaan, zoals de passagierslijst in Het Nieuws van de Dag editie Nederlands-Indië vermeldt.

Op 4 november 1912, Bert is 19 jaar jong, krijgt hij een aanstelling tot klerk bij de post in Nederlandsch-Indië met een aanvangsbezoldiging van 125 gulden (nu 1325 euro) per maand. 1  Officieel heet het dat hij bij resolutie van de minister van Koloniën ter beschikking is gesteld van de gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië teneinde daar te lande te worden benoemd tot klerk bij den post-, telegraaf- en  telefoondienst. Zo staat het in de Amstelbode van 8 november.  Op 7 december 1912 vertrekt het stoomschip Oranje van Amsterdam naar Batavia met Bertus als een van de passagiers. Hij begint op 17 januari 1913 (datum krantenbericht) als klerk op het hoofdbureau van de PTT-dienst in Batavia en gaat op 10 juli 1915 (datum krantenbericht) als commies 3de klasse naar Bandjermasin op het eiland Borneo. Hij is seincursusleider op het postkantoor van Bandjermasin als hij de daar werkzame Corrie Kok ontmoet.

Familie Kok

Cornelia Hendrika (Corrie) Kok is op 3 april 1893 in Amsterdam geboren als dochter van bierslijter August Hendrik Kok, geboren op 18 februari 1866 in Amsterdam, overleden 30 april 1951 in Heemstede, en Neeltje Spierenburg, geboren op 9 oktober 1868 in Harlingen en overleden op 12 juli 1949 in Hemstede. Zij is een dochter van Gerrit Spierenburg en Aaltje Baantjer. 2  Corrie is in Amsterdam klerk bij de post en gaat naar de Oost na een geslaagde sollicitatie op een advertentie, waarin vrouwelijk personeel wordt gevraagd voor de posterijen in Indië. Ze maakt met haar zus Alyda Hendrika (12 augustus 1891), leerling-verpleegster, in augustus 1914 de eerste reis op het stoomschip Prins der Nederlanden naar Batavia.

Huwelijk

Kennisgeving van de ondertrouw van Bertus en Corrie, 1915.

In het Nieuws van de Dag voor Nederlandsch-Indië staat op 20 december 1915 een advertentie waarin het toekomstige echtpaar melding maakt van zijn ondertrouw op 19 december. Daarbij worden de plaatsnamen Weltevreden (waar Bertus woont) en Bandjermasin (woonplaats van Corrie) genoemd. Op 19 januari 1916 staat in een Nederlandse krant dat Bert en Corrie op 18 januari 1916 bij volmacht zijn getrouwd in Ban

Huwelijksadvertentie van Bertus en Corrie, 1916.

djermasin. Die volmacht is nodig omdat de echtelieden nog geen dertig jaar zijn, op dat moment de leeftijd waarop men toestemming nodig heeft van de ouders.
Het paar krijgt twee zoons:

  1. August Hendrik (Guus), op 20 december 1916 geboren te Bandjermasin, volgt XIII-1
  2. Johannes Cornelis (Joop), op 27 maart 1920 geboren te Batavia, volgt XIII-2

Batavia

Het Bataviaansch Nieuwsblad meldt op 17 mei 1918 dat Bertus als commies 3de klasse is geslaagd voor het examen commies. Maar Bertus blijft niet bij de PTT. Het gezin gaat naar Batavia als Bert boekhouder wordt bij de DDM, de Droogdok Maatschappij in Tandjong Priok, de haven van Batavia. Hij klimt er op tot hoofd van de administratie van de commerciële sector. Hoewel Corrie van gereformeerden huize is, is de familie niet ‘kerks’. De jongens gaan naar openbare scholen.

Verlof

Met het oog op zijn verlof, verkoopt Bertus zijn interieur, 1924.

Na twaalf jaar komen Bert, Corrie en de twee kinderen voor het eerst samen op verlof naar Nederland. De Nieuwe Rotterdamsche Courant van 24 maart 1925 noemt hen in de passagierslijst van het stoomschip Prins der Nederlanden, dat op 28 maart in Amsterdam wordt verwacht. Voor het vertrek verkoopt de familie de complete inboedel. De ‘vendutie’ is op vrijdag 28 november 1924 ten huize van de familie, Salembaplein 27, Weltevreden. De inboedel wordt in de advertentie nauwkeurig beschreven. Het is in acht maanden uit en thuis: een maand op de boot, zes maanden in Haarlem en weer een maand op de boot. 3Dagblad Het Vaderland meldt op 21 september 1925, dat de familie E.J.T.P. Neomagus op 19 september met het stoomschip Slamat vanuit Rotterdam weer is vertrokken en op 21 oktober in Priok wordt verwacht.
Het tweede Europese verlof is in 1930/1931. Dit keer is Amersfoort de plaats van bestemming. Corrie en de twee kinderen zijn vooruit gegaan omdat zij ‘ziek is van de tropen’ en de beide kinderen in de zomer van 1930 op een gunstig moment van school kunnen wisselen. Ze reizen met het mail-motorschip Sibajak dat op 20 mei 1931 uit Batavia is vertrokken. Daar gaat weer een vendutie aan vooraf, dit keer op donderdag 21 mei 1931 ten huize van de familie in de Tjiliwonglaan 5 in Batavia. De familie keert in oktober 1932 terug en gaat dan wonen in de straat Kebonsirih 17-19, zo meldt het Nieuws van den Dag voor Nederlands-Indië op 27 oktober.

Baloeran

De derde reis naar Europa komt in 1934 eerder dan gebruikelijk is. Corrie is ziek en vader Bert is benoemd tot procuratiehouder op het DDM-kantoor in Rotterdam. Zoon Guus zit door dit alles op vier lagere scholen, drie hbs’en en twee hts’en. De familie reist definitief terug met de Baloeran, die volgens de scheepsberichten in het Soerabaijasche Handelsblad op 27 juni 1934 is vertrokken naar Rotterdam.
De Baloeran is in de jaren dertig een van de vlaggenschepen van de Rotterdamse Lloyd, gebouwd op de werf van De Schelde in Vlissingen en in 1931 in de vaart gekomen. De Duitse bezetters hebben het in de Tweede Wereldoorlog gevorderd en ingezet als hospitaalschip Strassburg. In september 1943 loopt het voor de Nederlandse kust op een mijn. De geallieerden voeren daarna bombardementen uit om de berging te voorkomen. Een boei ter hoogte van Wijk aan Zee markeert sindsdien het bij sportduikers geliefde wrak.

Rotterdam

Op 1 september 1934 vestigt de familie Neomagus-Kok zich op het adres Mathenesserlaan 351a in Rotterdam. Het plan om een eigen huis te bouwen gaat niet door omdat de DDM de weerslag van de wereldcrisis gaat voelen. Het gezin woont ook nog in huurwoningen aan de Rochussenstraat 395b (vanaf 30 januari 1935) en de Breitnerstraat 87a (vanaf 2 november 1937).4

Oorlog

In de oorlogsjaren gaat Corrie naar een sanatorium in Zeist. De mannen doen het huishouden. Eind 1942 verhuist de familie naar de ouders van Corrie in de Jan van Goyenstraat 18 in Heemstede. Vader Bert heeft inmiddels als arbeidscontractant5 een baan bij het Rijksinkoopbureau voor ijzer en staal in Den Haag, ook wel bekend als Rijksijzer. Guus gaat in Den Haag wonen waar hij, na zijn hts in Dordrecht en Rotterdam, ook bij Rijksijzer werkt en daarna bij de Röntgentechnische Dienst. Hij ontmoet er bij Rijksijzer zijn latere vrouw. Ook al duikt hij onder, Guus wordt opgepakt, in Scheveningen gevangen gezet en in de Achterhoek tewerkgesteld voor graafwerk en als grenswacht. Om tewerkstelling in Duitsland te voorkomen, ontsnapt hij vóór het laatste transport en duikt onder bij een boer. Daar verblijft hij tot het einde van de oorlog. De bezetter stuurt zijn broer Joop naar Silezië.

Heemstede

Na de oorlog is vader Bert mededirecteur van de industriële handelsonderneming Staal Struyken in Haarlem, waar hij tot na zijn 65ste werkt. In de Jan van Goyenstraat 18 in Heemstede woont het gezin zoals gezegd in bij de ouders van Corrie, later kan het zelfstandig gaan wonen aan de Rembrandtlaan 7. Na het overlijden van de ouders van Corrie gaat men terug naar de Jan van Goyenstraat.

Familiecorrespondentie

Na de oorlog werkt zoon Joop op het ministerie van Financiën. Hij legt via een gezamenlijke kennis, Heerkens Thijssen, een contact tussen zijn vader Bert Neomagus en de onbekende verre achterneef pater Frits Neomagus met het oogmerk familiegegevens uit te wisselen. Rond 1950 heeft Frits Neomagus, lid van de katholieke Brabantse tak6, contact met Bert in Heemstede die van de pater een aantal bescheiden krijgt over de familiegeschiedenis. Kennelijk wil Frits Neomagus die spullen in 1953 aan zijn neef A. Jacobs uit het Brabantse Alphen geven, maar weet hij niet meer waar Bert Neomagus in Heemstede woont.

Brief van Bert Neomagus met zijn handtekening, 1953.

Jacobs schrijft daarom op 6 januari 1953 een briefje aan de…. politie, die op 9 januari antwoordt dat Bert zelf contact zal opnemen. Dat doet hij al op 10 januari. Hij schrijft: Ik vraag mij evenwel af of er geen andere weg bestond om achter mijn adres te komen, tevens op grond waarvan u hiervoor (voor gegevens over het geslacht Neomagus) belangstelling heeft. Jacobs op zijn beurt schrijft op 12 januari terug en legt een en ander uit. Ik heb op de meest eenvoudige en doeltreffende wijze bedoelde papieren proberen op te sporen. Hij verzoekt ze per omgaande aangetekend terug te sturen. Dat doet Bert, bij wie de aanpak van Jacobs duidelijk niet goed is gevallen. Frits Neomagus heeft de auteur ooit beloofd het dossier te zijner tijd aan hem te geven. Jacobs heeft het dossier desgevraagd op 24 juli 1961 opgezonden aan de auteur. Het is in de jaren zestig de basis geworden voor de huidige Genealogie Neomagus. De correspondentie met Jacobs zit in het dossier.

Overlijdens

Bert slijt zijn levensavond in De Meern, eerst in de Parkflat aan de Rijksstraat 2 en daarna op het adres Rheijngaerde C14. Hij sterft op 78-jarige leeftijd op 14 januari 1972 in een Utrechts ziekenhuis. Op 19 januari is de crematie. Corrie Neomagus-Kok is in 1975 naar verzorgingshuis Sammersburg in Rijswijk gegaan, waar ze op 18 maart 1989 overlijdt, bijna 96 jaar oud.

  1. ARA, Ministerie van Kolonieën, ambtenaren Nederlandsch-Indië, deel II, letters H-O, U-1, 324.↩

  2. Persoonskaart CBG, kopie in FAJN.↩

  3. De zoons Guus en Joop hebben hun wetenswaardigheden begin jaren tachtig verteld aan de auteur.↩

  4. GA Rotterdam, gezinskaart.↩

  5. Deze functie staat op zijn persoonskaart. Kopie in FAJN.↩

  6. deel VI, XII-9.↩

About the Author

Social Share

    Categorieën

    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie

    Recente aanvullingen

    • XIII-23 Anna Josephina Martha Van Camp-Neomagus 8 november 2021
    • XIII-7 Hendrik Cornelis Neomagus 12 april 2021
    • Aanvullingen per 15 januari 2021 15 januari 2021
    Copyright © 2010 Neomagus.nl. Alle rechten voorbehouden.