I Eusebius
Comments : Off
(ong. 1480 – ong. 1540)
De oudst bekende Neomagus, overleden in 1582, heet Johannes Eusebius. De naam Eusebius dient te worden gezien als een patroniem, een vernoeming naar de vader: Johannes zoon van Eusebius, ofwel Eusebiuszoon, Eusebiusz, kortweg Eusebius. Vergelijk: Jan, zoon van Peter, dus Jan Peterszoon, Petersz, kortweg Jan Peters. Met andere woord: er is een Johannes Eusebius, dus ook een Eusebius.
Naam
Eusebius is de naam van twee bisschoppen uit de vierde eeuw, van wie er een de status van heilige bereikt. Arnhem heeft vanouds een Eusebiuskerk waar relikwieën rusten van deze Sint Eusebius. Sinds 1453, het jaar dat een reliek naar de kerk wordt overgebracht, is het een pelgrimsoord, stromen de giften toe en wordt de kerk afgebouwd. Het is zeer wel denkbaar dat daarom in de tweede helft van de 15de eeuw kinderen de naam Eusebius krijgen.
Nijmegen
Zijn zoon Johannes Eusebius noemt zich om twee redenen Neomagus. Op de eerste plaats omdat hij of zijn voorvaderen uit Nijmegen afkomstig zijn. Op de tweede plaats omdat hij in een tijd leeft dat gestudeerde personen hun naam vaak latiniseren of verlatijnsen. Nijmegen of Nimwegen wordt in zijn geval Neomagus. Andere kennelijk uit Nijmegen afkomstige personen in zijn tijd, kiezen bij voorbeeld voor Noviomagus, De Nomaggio of De Noviomaggio. Omdat we niets weten van vader Eusebius, weten we ook niet of hij zich van de naam Van Nijmegen, Nimwegen of van een Latijnse vorm bedient.
Stamvader?
Het is verleidelijk en voor de hand liggend Henric van Nijmegen uit 1393 of Henricus de Nommagio uit 1399 als stamvader te beschouwen. Henric van Nijmegen komt voor in het Burgerboek van Nijmegen,1 Henricus is bekend als stadssecretaris en notaris van Rheinberg.2 Hendrik is wel een Neomagusnaam. De eerste bekende Hendrik is een kleinzoon van Johannes Eusebius.
Het Burgerboek kent geen Eusebius of Johannes Eusebius en ook niet de naam Neomagus. Er verstrijkt bijna een eeuw voor de veronderstelde Eusebius in beeld komt en alleen van Johannes Eusebius zijn we als voorvader zeker. Hij wordt voor het eerst in 1558 genoemd.
Geboorte
Wanneer leeft Eusebius? Zoon Johannes Eusebius is eerst monnik en prior en vanaf 1558 predikant. Gezien deze levensloop lijkt het niet gewaagd te veronderstellen, dan hij in 1558 een jaar of 40 jaar is, wellicht iets ouder. Het geboortejaar ligt dus rond 1515. De gemiddelde leeftijd waarop een vader kinderen krijgt, is door de eeuwen heen 30 tot 35 jaar. Het betekent dat vader Eusebius tussen 1480 en 1485 het levenslicht ziet. Mogelijk is dat de auteur Eusebius uit 1501, zoals die zonder verdere details voorkomt in www.worldcat.org, de grootste bibliografische databank ter wereld.
Overlijden
De Neomagi zijn een sterk geslacht waarin hoge leeftijden voorkomen. Daarmee rekening houdend, mag Eusebius een aantal jaren meer worden gegeven dan de 40 tot 50 jaren die rond 1500 staan voor een volwassene.
Als Eusebius 60 jaar is geworden, ligt zijn overlijden tussen 1535 en 1540.3
Nijmegen, geschiedenis van de oudste stad van Nederland, deel II, p. 184.↩
Aantekening van Beja Peijpers, gemaakt tijdens archiefonderzoek in Duitsland op 8 juni 1988, FAJN.↩
De auteur is zich ervan bewust dat geen bewijs is geleverd voor een stamvader met de naam Eusebius. Het gaat om een veronderstelling, een aanname.↩
