• Home
  • Genealogie
    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie
  • Nieuws
  • Weblinks
  • Contact
  • Colofon

Blog Post

09
MRT
2010

IV-2 Anna Nethenus-Neomagus

Posted By : Jos Neomagus
Comments : Off

(ong.1605 – ?), domineesvrouw,
dochter van Johannes, III

Johannes Neomagus kan na een ongeveer vijftigjarige ambtsperiode wegens zijn hoge leeftijd de kerkdienst niet meer verzorgen. De Evangelische Kirchengemeinde van Baerl weet in 1649 zijn kleinzoon Samuel Nethenus uit Batenburg aan de Maas te bewegen het domineesambt over te nemen. Samuel is een zoon van Anna Neomagus, de oudste dochter van Johannes, die drie zonen en drie dochters heeft uit zijn huwelijk met Margaretha Eilbragt. 1

Orsoy

Anna’s vader Johannes komt in 1599 als predikant naar Baerl. Vermoedelijk trouwt hij kort na de eeuwwisseling. Op grond van het geboortejaar van haar zonen Johannes en Abraham, 1626, en in de wetenschap dat ze de oudste is van drie dochters, ligt Anna’s geboortejaar rond 1605.
In 1625 verhuist ze met haar ouders van Baerl naar het naburige Orsoy nadat de pastorie van Baerl is afgebrand. De familie Neomagus woont er in een particuliere woning. De officiële predikant van Orsoy is de eind 1622 beroepen Johann Nethenus.

Huwelijk

Anna trouwt in 1625 of 1626 met deze Johann(es) Wilhelm Nethenus, 2 voor wie het zijn tweede huwelijk is. De predikantenfamilie Nethenus stamt uit het Land van Gulik en gaat al vroeg over tot de reformatie. 3 Johannes komt omstreeks 1591 in München-Gladbach ter wereld, krijgt zijn theologieopleiding in Franeker, is vanaf 1615 predikant in het Gulickse dorp Süchteln, van 1623 tot 1627 in Orsoy en daarna in Rees, waar hij op 7 oktober 1656 sterft. 4 Het is niet bekend wanneer Anna sterft.

In Orsoy, behorend tot het Land van Kleef, verbiedt de Spaanse bezetter de protestantse prediking. Als Nethenus toch preekt over Johannes de Doper, wordt hij gearresteerd en gevangen gezet in de Mühlentor, een van de stadspoorten van Orsoy. Geloofsgenoten kopen hem vrij met een losgeld van 200 gulden. Daarna kiest Nethenus voor de standplaats Rees, waar hij in alle vrijheid kan preken.

Vijf zonen

De eerste vrouw van Johannes Nethenus, Katharina Wimmers, sterft jong. Zij is vermogend en een deel van dat vermogen wordt afgezonderd voor de toekomstige studie van hun zoon Matthias. Johannes hertrouwt met Anna Neomagus, uit welk huwelijk vier zonen en vier dochters worden geboren.5 De zonen zijn:
  • Matthias, zoon uit het eerste huwelijk van Johannes Nethenus, geboren in Süchteln op 27 oktober 1618, overleden in Herborn op 9 oktober 1686. Zie volgende tekst.
  • Johannes, in 1626 geboren in Orsoy, student in Harderwijk, in 1650 proponent (voor het eerst beroepen) in Niftrik en Keent, in 1653 predikant in Xanten, in 1656 hulpprediker in Nieuw-Rees, in 1661 predikant in Zoelmond, daarna als opvolger van zijn broer Abraham in Hien en Dodewaard.
  • Abraham, in 1626 geboren in Orsoy, tweelingbroer van Johannes, in 1658 proponent in Hien en Dodewaard, waar hij op 32-jarige leeftijd sterft.
  • Samuel, geboren in Rees op 16 mei, gedoopt op 18 mei 1628, begraven op 19 maart 1707 in Amsterdam. Zie volgende tekst, na Matthias.
  • Wilhelmus Isaäc, in Utrecht student bij de beroemde Voetius maar ook bij zijn halfbroer Matthias, van 1664 tot 1704 predikant in Zoelmond als opvolger van zijn broer Johannes.

Gloeit van geestdrift…

Johann Nethenus staat in Orsoy bekend als streng, moedig, sterk in het geloof, ijverig en geleerd. Hij heeft veel invloed op de protestantse gemeente van het stadje.6 Zoon Samuel omschrijft zijn vader Johannes Nethenus als een ontsacchelijk eerwaerdig man en tegelijk een Boanerges, welke Bijbelse figuur een prediker is die gloeit van geestdrift en blaakt van vurige geloofsijver.7

De vijf zoons gaan als zonen des donders in het voetspoor van hun vader.8 Allen studeren en werken kortere of langere tijd in de Nederlanden. Twee van hen ondervinden grote problemen door hun onverzettelijke houding: Matthias, afgezet als professor in Utrecht, en Samuel. Maar ook de anderen halen de geschiedenisboekjes. Zo wordt Johannes in 1656 op gezag van de keurvorst afgezet wegens financiële schulden. Vader Johannes probeert zijn jongste zoon Abraham met het oog op diens afstuderen vergeefs aan de nieuw te vormen predikantsplaats Nieuw-Rees te helpen, een door prins Maurits tegenover Rees aan de Rijn gebouwd fort. De in Xanten afgezette Johannes jr. is er enige tijd hulpprediker alvorens hij naar Zoelmond bij Tiel gaat.


  1. Kreischer, p. 28.↩

  2. Rosenkranz, bd 2.↩

  3. Rosenkranz, bd 2 en  Van Lieburg, p 221.↩

  4. Rozenkranz, bd 2. Kreischer noemt 1659.↩

  5.  Beja Peijpers spreekt van vijf zonen. De eerste zoon is geen zoon van Anna Neomnagus. Bots noemt een Christianus Nethenus Barlensis, dus afkomstig uit Baerl, theologiestudent in Groningen in 1697. Dat is een kleinzoon van Anna Neomagus. Christianus Nethenus is bijna veertig jaar predikant in het zuidwesten van Friesland.↩

  6. Kästner, Orsoy, p. 205.↩

  7. Markus 3.7, Van Dale 1984, p 382.↩

  8. Van Lieburg, p 222.↩

About the Author

Social Share

    Categorieën

    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie

    Recente aanvullingen

    • XIII-23 Anna Josephina Martha Van Camp-Neomagus 8 november 2021
    • XIII-7 Hendrik Cornelis Neomagus 12 april 2021
    • Aanvullingen per 15 januari 2021 15 januari 2021
    Copyright © 2010 Neomagus.nl. Alle rechten voorbehouden.