• Home
  • Genealogie
    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie
  • Nieuws
  • Weblinks
  • Contact
  • Colofon

Blog Post

13
OKT
2010

XII-18 Victor Theodorus Neomagus

Posted By : Jos Neomagus
Comments : Off

(1909-2005),  marqueur,
zoon van Victor, XI-14

Victor Neomagus en Anna Baudoin, die volgens alle verhalen een heel goed huwelijk hebben, krijgen hun kinderen snel achter elkaar. Als op 28 augustus 1909 Victor Theodorus als hun vijfde kind ter wereld komt, zijn ze nog geen zes jaar getrouwd. Victor komt binnen elf maanden na zijn broer Pierre.

Peetouders

Victor jr. heet niet naar zijn vader, maar naar zijn oom Victor Denissen uit Essen, in 1907 gehuwd met Clemence Neomagus. Zij zijn de peetvader en -moeder. Eerder zijn Victor en Clemence dat voor een andere Victor die 21 mei 1907 in Oosterhout het levenslicht ziet, zoon van Poliet en Anna Weijermans. Clemence is een zus van Victor sr. en van Poliet. Victors tweede naam, Theodorus, is van een oom van zijn moederszijde.

Terheijden

Terheijden bij Breda is de geboorteplaats van Victor jr. Als belastingambtenaar moet zijn vader vaak verhuizen. Via Oudenbosch, Terneuzen en Vlissingen, komt het gezin in 1922 in Rotterdam terecht, waar Victor sr. in 1927 als verificateur met pensioen gaat. Het gezin trekt daarna naar Antwerpen, waar de meeste familie woont.

Holland Amerika Lijn

Aanbevelingsbrief van Victor: ijverig en eerlijk.

Victor jr. groeit op in zeehavens. Zijn oudste broer Frits volgt in Rotterdam de zeevaartschool, vertrekt in 1925 naar Java en zal het op de grote vaart tot kapitein brengen. Victor jr. blijft in in Rotterdam en werkt onder meer bij bakker J. Jansse, van wie hij op 20 januari 1927 een getuigschrift ontvangt.1 De datum is vermoedelijk een vergissing, want in het getuigschrift staat dat Victor tot 18 juni 1927 als banketbakkersleerling bij Jansse heeft gewerkt. Hij monstert daarna op 27 juni 1927 als achttienjarige aan bij de Holland Amerika Lijn, de HAL, op het stoomschip Volendam. Hij maakt hierop

Personeelskaart van Victor.

zeven reizen en daarna drie op de Nieuw Amsterdam. Zijn naam en de naam van dit schip staan in de uitgave Elementary Seamanship van 1927. De Nieuw Amsterdam is van 1905 tot 1932 in de vaart. Daarna zijn er nog drie

De Nieuw Amsterdam waarmee Victor in 1927 naar Amerika gaat.

schepen met die naam. De personeelskaart vermeldt bij ‘gedrag’ steeds zg (zeer goed), bij bekwaamheid en ijver zg of g.

Op 26 oktober van dat jaar staat hij op een foto van de sloepenrol (oefening met de reddingsboten) op de Bahama’s, de eilandengroep in het Caribisch gebied ter hoogte van Florida. Victor werkt in de koffiepantry. Volgens de gezinskaart, aanwezig in het gemeentearchief van Rotterdam, is Frits vanaf 19 oktober 1927 formeel ingeschreven bij Swinkels, Asterstraat 80a. Zijn beroep is bed. gr. v., ofwel

Victor bij de 'sloepenrol'.

bediende grote vaart. Zijn personeelskaart noemt de Violierstraat als zijn huisadres. Die kaart noemt vanaf novermber 1927 de Steenboomscheweg, later Boomsche Steenweg in Antwerpen als adres. Volgens de gezinskaart uit Rotterdam is hij vanaf 28 augustus 1928 bij zijn ouders in Antwerpen ingeschreven.

Victor Noma

In New York gaat Victor Neomagus door het leven als Victor Noma.

De bemanning krijgt in New York collectief ontslag wegens de verkoop van het schip. Het aanmonsterboek in het archief van Rotterdam meldt dat er op 22 mei 1928 zeven man gedeserteerd zijn, onder wie Victor. Dit gegeven staat ook op zijn personeelskaart. Hoe het ook zij, Victor blijft als Victor Noma in New York. Hij heeft het er niet altijd even gemakkelijk. Zo slaapt hij wel eens in Central Park, waar hij een kat als vriend heeft. Wanneer hij honger heeft vraagt Victor bij fast food kitchens of hij kan werken voor voedsel. Bij strenge kou gaat hij naar Central Station. Hij heeft uiteenlopende baantjes. Zo is hij keukenhulp, speelt hij kleine rollen in films en is manusje van alles in de Long Island Yacht Club, waar vermogende leden zich tegoed doen aan kreeft en steaks. ’s Avonds treden er orkesten op. Victor maakt er op 24 oktober 1929 de beurskrach mee. Hij is er bij als jachten worden volgeladen, vertrekken en niet meer terugkeren. Na een afscheidsfeest plegen enkele leden van de Club zelfmoord.

Yacht Club

De Long Island Yacht Club ligt op Long Island, het ruim 150 kilometer lange eiland waarop Brooklyn de meeste westelijke stad is. Na de beursval keert Victor terug naar New York City. Althans in zijn Webster pocket dictionary staat West 62nd street als zijn adres en West 22nd street van ene Mildred Konkel die in geval van nood verwittigd kan worden. Hij deelt het appartement met enkele vrienden om de kosten te drukken en een ‘doorman’ te kunnen betalen. Het is nu een trendy buurt, de Lower Westside.

Mensenredder

Victor gaat werken voor het Rode Kruis en volgt een paramedische opleiding met vier stages: drie maanden hospitaal met operatiekamer, drie maanden morgue (lijkenhuis), drie maanden ambulance en drie maanden redder op Coney Island. Dat is een schiereiland (vroeger een eiland) aan de zuidpunt van Brooklyn. Het heeft een groot strand. Victor redt er inderdaad mensenlevens en ontvangt er een medaille voor met een door president Herbert Hoover ondertekende oorkonde. Vermoedelijk is een en ander in de jaren zestig bij een verhuizing verloren gegaan. Victors laatst bekende baan in New York is bij het warenhuis Macey’s, in welke functie is niet bekend. Macey’s in New York City is nu, volgens het Guinness Book of Records, het grootste warenhuis ter wereld.

Broederdienst

Kaart van Victor aan een vriend in New York, teruggestuurd naar Antwerpen.

Tekst op de kaart.

Voor hij zijn reizen naar Amerika maakt, is Victor goedgekeurd voor militaire dienst. Tijdens zijn verblijf in Amerika is hij ingeloot, maar hij weet dat niet. Als hij na vier jaar Amerika met een vriend naar Canada wil reizen, heeft hij papieren nodig. De consul deelt hem mee dat hij wordt gezocht op verdenking van desertie uit het Nederlandse leger en/of onttrekking aan de dienstplicht. Hij gaat met het stoomschip Pennland van de Red Star Line terug naar Europa. Op 14 maart 1933 schrijft hij naar een vriend die in het Metropolititan Hospital in New York ligt, dat hij in Antwerpen is aangekomen, vermoedelijk negen maanden voor de Nederlandse marine moet gaan varen en dan terug gaat naar New York. De kaart komt niet aan en wordt teruggestuurd naar de afzender.

Kaart van de gemeente Rotterdam aan Victor na zijn terugkeer uit Amerika.

Victor blijkt vrijgesteld te zijn van dienstplicht wegens broederdienst.

De zaak loopt met een sisser af, want Victor is vrijgesteld wegens broederdienst. Zijn broer Frits is officier op de grote vaart en dat staat gelijk aan de dienstplicht. Uit een briefkaart van de gemeente Rotterdam, afgestempeld op 16 maart 1933 blijkt zijn vrijstelling. Het besluit tot vrijstelling is van 18 maart. De kaart is gericht aan het adres Grensstraat 140 Oude God. Dat is de wijk in Antwerpen waar Victors ouders dan wonen.2

Ontmoeting

Terug bij zijn ouders in Antwerpen ontmoet Victor in het stadspark op de Dreef in Berchem bij Antwerpen zijn toekomstige vrouw Martha Goedgezelschap. Martha is gouvernante bij de familie Klein en is met twee zoontjes Klein aan het wandelen. In die tijd dragen weinig mensen een horloge. Martha ziet dat Victor een horloge heeft en vraagt hem naar de tijd. Want ze moet op een bepaald moment met de kinderen terug zijn. Zo begint hun relatie. Nadat de nazi’s in Duitsland aan de macht komen, vertrekt de joodse familie Klein in 1936 naar Amerika.

Huwelijk

Trouwfoto van Victor en Martha, 10 oktober 1936.

Martha, eigenlijk naaister van beroep, is op 17 september 1914 geboren in Lebbeke bij Dendermonde, als dochter van Louis Goedgezelschap en Marie Therese Coppens. Goedgezelschap is een echte Lebbeekse familie. Vader Louis werkt er aan het spoor. Victor en Martha  trouwen op 10 oktober 1936. De familieband is hecht. Zo fietsen ze op één dag op en neer naar Oosterhout (120 km) voor een bezoek aan oom Poliet, die er een sigarenwinkel heeft, en tante Emma, die er in het klooster zit. Ook in de naoorlogse jaren presteren ze dit nog.

Patisserie Noma

Victor en Martha beginnen een winkel in de Korte Altaarstraat in de wijk Zurenborg, deelgemeente Borgerhout, tegenover het Norbertuscollege, onder de naam Patisserie Noma. Ze verkopen er gebak, koek, speculaas, koffie en thee. Het is een goedlopende winkel die op zondagen een omzet kent van duizend francs. Als de oorlog uitbreekt en leveranciers niet kunnen leveren, kunnen zij de winkel niet aanhouden3

Oorlog

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt (ook) Victor gemobiliseerd. Alle mannen van een bepaalde leeftijd moeten ergens in Antwerpen samenkomen. Victor en zijn broers Pierre en Pol – en wellicht ook broer Cor – besluiten zich aan de oproep te onttrekken door met de fiets naar Frankrijk te vluchten. Ze komen terecht in Duinkerken, waar dan de uittocht van de geallieerde legers bezig is richting Engeland. Ruim 218.000 Engelse en 123.000 Franse militairen weten tussen 27 mei en 4 juni 1940 aan de omsingeling van de Duitse troepen te ontkomen tijdens de zogenoemde Evacuatie van Duinkerken. De Neomagus-mannen staan voor de keus: meegaan naar Engeland met het risico hun geliefden nooit of lang niet terug te zien, of dwars door het front en de Duitse linies terugrijden naar Antwerpen. Dat laatste hebben ze gedaan.

Haven van Antwerpen

Victor gaat aan de slag bij Ford, waar hij volgens een getuigschrift werkt van 11 november 1941 tot 15 september 1944. Hij maakt er op 4 september de bevrijding van Antwerpen mee en komt opnieuw in contact met Amerikanen, die hem vanwege zijn talenkennis en ervaring in Amerika goed kunnen gebruiken bij het lossen van schepen. Op het eind van dat jaar treedt Victor als marqueur, later chef marqueur in dienst van de stad en hij blijft ambtenaar tot zijn pensionering in 1974.

Marqueur

Victor als chef-marqueur.

Een marqueur is een ‘gezworen meter’, een beëdigd scheepsmeter, scheepsweger en ladingmeester. Als scheepsmeter stelt hij, aan de hand van wat er gelost en geladen wordt, vast hoe groot de lading is van een zeeschip. Als scheepsmeter bepaalt hij ook de inhoud van een binnenvaartschip, waarin de lading wordt overgeheveld. En als ladingmeester zorgt hij voor een zodanige belading van een schip dat het in de goede volgorde kan worden gelost in de havens die het aandoet, zo is de uitleg van Victor zelf.

Zoon

Victor, Martha en Ronald.

Victor en Martha wonen – voor ze naar Knokke verhuizen – in Groot-Antwerpen op elf verschillende adressen. Victor noteert ze allemaal achterin het trouwboekje, met de datum. In de woning Gitschotellei 196, deelgemeente Mortsel – dat is vlak bij de luchthaven van Antwerpen – krijgen ze op 5 augustus 1947 een zoon: Ronald Victor Frederik, roepnaam Ronnie. Victor en Frederik zijn de namen van zijn vader en grootvader. Volgt XIII-21.

Knokke en Merksem

Na zijn pensionering gaat Victor met Martha naar de Parmentierlaan in Knokke. Sinds de zomer van 1985 wonen ze aan het Leiebos in Merksem, hun twaalfde adres in Groot-Antwerpen. Vlakbij wonen dan broer Pierre en zoon Ronald.4 Het echtpaar onderneemt nog regelmatig verre (vlieg)reizen, onder meer naar Tenerife en naar Marokko, waar zoon Ronald en zijn gezin van eind 1989 tot begin 1996 wonen.

Lebbeke

Victor en Martha 65 jaar getrouwd.

Naarmate zij ouder worden, wordt de behoefte aan een aanleunwoning met dienstverlening op zorggebied groter. Temeer omdat Ronald sinds 1996 in Panama woont en broer Pierre en diens vrouw beiden overlijden. In 1997 gaan ze naar een serviceappartement Hof ter Veldeken in Lebbeke, het geboortestadje van Martha, wier enige zus Cesarine er woont, met kinderen en kleinkinderen. Twee van hen werken er: Myriam als verpleegster, Nadia als fysiotherapeute. Daar vieren ze in 2001 hun 65-jarig huwelijksfeest. De burgemeester overhandigt hen namens koning Albert en koningin Paola een herinneringspenning met de afbeelding van het koninklijk paar. Ze zijn dan nog redelijk goed gezond, goed van geest, zitten vol humor en drinken graag een pilsje.

Overlijden Martha

In het voorjaar van 2002 komt het verlies van Victors laatste broer Cor en Martha’s zus Cesarine hard aan. Martha valt bij een bezoek aan de apotheker en breekt haar knie en scheenbeen. Bovendien heeft ze ouderdomskanker. In het najaar komt Victor ’s nachts thuis ten val en waarna ook een ziekenhuisopname volgt. De laatste periode van hun leven, vanaf eind 2003,  brengen Victor en Martha door in het rusthuis Hof ter Varent in Lebbeke. Martha overlijdt daar op 19 maart 2004, bijna 90 jaar oud. De uitvaartdienst is in dezelfde kerk waar ze in 1917 is gedoopt.

Overlijden Victor

Trouwboek van Victor en Martha met in de kantlijn de inschrijving van hun overlijden.

Victor raakt daarna dement. In juli 2005 rijden zoon Ronald en  kleindochter Dana hun (groot)vader door het Antwerpse havengebied. Ze bezoeken ook het strand van St. Anneke waar Victor in de oorlog met Martha naar de ‘vliegende bommen’ ging kijken die op de haven vielen. En het ‘peerdsbos’ waar Victor en Martha in de jaren dertig gaan vrijen. Ze hebben er mosseltjes gegeten en er een grote pint bij gedronken. Op de ochtend van donderdag 27 oktober 2005 zet Nadia haar oudoom Victor, na het ontbijt, in een rolstoel, waarin hij enkele minuten later dood wordt aangetroffen. Hij is 96 jaar geworden. Hun beider as is uitgestrooid op het kerkhof van Lebbeke.

De laatsten van hun generatie

Met Victor Neomagus sterft op 27 oktober 2005 de laatste van zijn generatie met de naam Neomagus. Precies een maand eerder, op 27 september 2005, sterft in Den Haag de 101-jarige Loes Neomagus, de laatst levende Neomagus van dezelfde generatie van de Hollandse tak van de familie. Dan is er nog één generatiegenote in leven: Rosa Ommeganck-Denissen, dochter van Clemence Denissen-Neomagus en een volle nicht van Victor. Zij overlijdt op 14 juli 2007 op 97-jarige leeftijd.

  1. Archief zoon Ronald.↩

  2. De Webster Dictionary en de correspondentie van maart 1933 heeft Victor nagelaten aan zijn zoon Ronald.↩

  3. Volgens Martha (2002) is het interieur bewaard in de huidige zuivelwinkel.↩

  4. infoDe auteur bezoekt Victor en Martha daar op 16 juli 1985. In de woning hangen schilderijen van Victor uit de jaren dertig en veertig, gesigneerd met Victor Noma. De Oosterhoutse sigarenwinkelier Victor Neomagus, vader van de auteur en een volle neef van de Victor uit België, verkoopt in de jaren vijftig sigaren onder een eigen merknaam: Victor Noma.↩

About the Author

Social Share

    Categorieën

    • Inleidend deel
    • Eerste generaties
    • Delftse apothekers Neomagus
    • Nuenese predikant Neomagus
    • Protestantse Hollandse tak
    • De protestantse Brabantse tak
    • De katholieke Brabantse tak
    • Neomagus, geen familie

    Recente aanvullingen

    • XIII-23 Anna Josephina Martha Van Camp-Neomagus 8 november 2021
    • XIII-7 Hendrik Cornelis Neomagus 12 april 2021
    • Aanvullingen per 15 januari 2021 15 januari 2021
    Copyright © 2010 Neomagus.nl. Alle rechten voorbehouden.